Wydawca treści Wydawca treści

Parki krajobrazowe

Parki krajobrazowe są to obszary chronione ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe, a celem jego utworzenia jest zachowanie, popularyzacja i upowszechnianie tych wartości w warunkach racjonalnego gospodarowania.

            Na terytorium Nadleśnictwa Świdnik znajdują się dwa parki krajobrazowe.

            Krzczonowski Park Krajobrazowy– utworzony na obszarze gmin: Krzczonów, Piaski, Rybczewice, Fajsławice i Jabłonna. Powierzchnia parku wynosi 12421 ha (w tym, na gruntach Nadleśnictwa Świdnik - 2502,23 ha) oraz otuliny 13854 ha,. Położony jest na terenie falistym, w dolinach rzecznych o przewadze stromych zboczy – krajobraz charakterystyczny dla Wyżyny Lubelskiej. Wraz z otuliną jest jednym z najważniejszych rejonów źródliskowych województwa lubelskiego. Znajduje się tu 45 źródeł, w tym kilkanaście źródlisk grupowych.

            Różnorodność i mozaikowość gleb w Parku wpływa na zróżnicowanie i bogactwo zespołów roślin. Można tutaj spotkać olsy, łęgi, lasy dębowo-grabowe z domieszką buka, świetliste dąbrowy, bory mieszane, murawy i zarośla kserotermiczne, torfowiska niskie, łąki trzęślicowe, zespoły roślinności wodnej.

            Na terenie Parku znajdują się 3 rezerwaty leśne: „Olszanka", „Chmiel" i „Las Królewski". Wśród bogatej flory Parku stwierdzono wiele gatunków objętych ochroną prawną. Do najciekawszych należą: cieszynianka wiosenna (Hacquetia epipactis), lilia złotogłów (Lilium martagon), podkolan biały (Platanthera bifolia), orlik pospolity (Aquilegia vulgaris), pluskwica eurpejska (Cimicifuga europaea), paprotnica krucha(Cystopteris fragilis), kruszczyk szerokolistny (Epipactis helleborine), łuskiewnik różowy (Lathraea squamaria), podkolan zielonawy (Platanthera chloranta), paprotka zwyczajna (Polypodium vulgare). W  płatach muraw kserotermicznych wyróżniono natępujące gatunki ksreofilne: zawilec wielkokwiatowy (Anemone sylvestris), turzyca niska (Carex humilis), ostrożeń panoński (Cirsium pannonicum), powojnik prosty (Clematis recta), oman wąskolistny (Inula ensifolia).

          Fauna jest również bardzo zróżnicowana i reprezentowana przez gatunki typowo leśne jak również pól i zadrzewień śródpolnych.Można tutaj spotać: kumaka nizinnego (Bombina bombina), ropuchę szarą (Bufo bufo), rzekotkę drzewną (Hyla aroborea), a wśród gatunków ptaków: perkozek (Tachybaptus ruficollis), perkoz rdzawoszyi (Pediceps griseigena), łozówka (Acrocephalus palustris), patrzos (Emberiza schoeniclus), dziwonia (Carpodacus erythinus).

Na obszarze Krzczonowskiego Parku Krajobrazowego istnieje ścieżka przyrodnicza z pięcioma przystankami. Na szczególną uwagę zasługuje zgrupowanie 14 ostańców piaskowcowych w zachodniej i północnej części Parku i jego otuliny. Na wartościowe elementy kulturowe Parku składają się:

-         położony na wzgórzu XVIII-wieczny kościół w Częstoborowicach;

-         XVII-wieczny kościół w Krzczonowie;

-         7 zespołów parkowo-dworskich (m.in. w Woli Sobieskiej, Rybczewicach, Pilaszkowicach, Stryjnie);

-         kilka młynów wodnych z przełomu XIX i XX wieku ;

-         kilkanaście stuletnich drewnianych chałup wiejskich.

 

Nadwieprzański Park Krajobrazowy– położony jest na terenie gmin: Łęczna, Milejów, Puchaczów, Spiczyn i Trawniki o powierzchni 6228,66 ha (w tym, na gruntach Nadleśnictwa Świdnik - 1234,88 ha) oraz otuliny 11473,41 ha. Utworzony został na obszarze Obniżenia Dorohuskiego. Rzeka Wieprz w obrębie obszaru objętego ochroną przyjmuje wody z bocznych dopływów. W sieci wodnej Parku i otuliny znaczącym elementem o charakterze antropogenicznym jest Kanał Wieprz-Krzna.

           Do najcenniejszych wartości florystycznych należy roślinność starorzeczy, lokalnie występujących w całej dolinie, fragmentów lasów łęgowych, torfowisk niskich oraz wykształconych na nasłonecznionych zboczach dolin muraw kserotermicznych. Wśród gatuków flory na szczególną uwagę zasługują: rośliny wodne – salwinia pływająca (Salvinia natans), rzęsa garbata (Lemna gibba), grążel żółty (Nuphar lutea), grzybień biały (Nymphaea alba); z roślin łąkowych – kosaciec syberyjski (Iris sibirica), czosnek kątowaty (Allium angulosum), storczyk szerokolistny (Dactylorhiza majalis), centuria pospolita (Centaurium erythraea); wśród roślin kserotermicznych na uwagę zasługuje: miłek wiosenny (Adonis vernalis), zawilec wielkokwiatowy (Anemone sylvestris), macierzanka Marschalla (Thymus marschallianus), ożanka właściwa (Taucrium chamaedrys), kruszczyk szerokolistny (Epipactis halleborine), Pierwiosnka lekarska (Primula veris), wiśnia karłowata (Prunus fruticosa) z roślin leśnych: lilia złotogłów (Lilium martagon), barwinek pospolity (Vinca minor), paprotka pospolita (Polypodium vulgare) i sromotnik bezwstydny (Phallus impudicus). Stanowiska rzadkich roślin Parku zmniejszają się z powodu osuszania łąk i zanieczyszczenia wód powierzchniowych. Murawy i zarośla kserotermiczne są narażone na zarastanie roślinnością drzewiastą.

          W faunie kręgowców można spotkać też kilka ciekawych gatunków: brodziec krwawodzioby (Tringa totanus), zimorodek (Alcedo atthis), błotniak stawowy (Circus aeruginosus),pustułka (Falco tinnunculus), dziwonia (Carpodacus erythrinus) oraz kilka gatunków nietoperzy: gacek wielkouch (Plecotus auritus), karlik malutki (Pipisterellus pipisterellus), mroczek późny (Eptesicus serotinus), nocek Natterera (Myotis nattereri).

            Do walorów kulturowych Nadwieprzańskiego Parku Krajobrazowego można zaliczyć:

-         pradawne kurhany na polach;

-         zespół kościelny i dworski w Łańcuchowie;

-         zespół kościoła parafialnego oraz dwie karczmy, dwa młyny i kilkanaście zabytkowych domów wiejskich w Biskupicach;

-         zespół parkowo-pałacowy w Łysołajach.

W Parku znajduje się ścieżka dydaktyczna mająca na celu przybliżenie przyrodniczych walorów rzeki Wieprz, jednak znajduje się ona poza terytorialnym zasięgiem działania Nadleśnictwa Świdnik.